Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Allium ursinum & Lathyrus incurvus

fotò
fotò
Aiet-bastard

Allium ursinum

Amaryllidaceae Alliaceae

Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.

Descripcioun :
L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).

Usanço :
"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas.
- Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli
". ("En Mountagno", op.cit p. 72)
Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.

Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae

Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai

Liò : Faio - Blachiero - Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753

fotò
fotò
Jaisso(-di-dóusso-enarcado)

Lathyrus incurvus

Fabaceae Leguminosae

Nom en français : Gesse à gousses incurvées.

Descripcioun :
Aquelo jaisso, que nous vèn d'Asìo centralo, trachis au nostre soulamen en Camargo. Douno d'èr à la raro jaisso-de-palun, lathyrus palustris. Pamens se n'en destrìo emé si fueioun mens prim emé lou bout redoun (e mai noumbrous), sis estipulo pu pichoto, sis alo de flour blanco e peréu si dóusso qu'an la baneto enarcado.

Usanço :
Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre

Liò : Prado - Palun
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Siberiano
Ref. sc. : Lathyrus incurvus (Roth) Willd., 1802

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
R
ges
ges
ges
ges
ges
ges

Allium ursinum & Lathyrus incurvus

ges
ges
RR
ges
ges
ges
RR
C

Coumpara Aiet-bastard emé uno autro planto

fotò

Coumpara Jaisso(-di-dóusso-enarcado) emé uno autro planto

fotò